Waterschap Noorderzijlvest zorgt voor veilig leven met water, voldoende water en gezond water. Om dat te bereiken stelt het waterschap eisen aan de waterstaatswerken in zijn beheergebied.

Waterstaatswerken zijn oppervlaktewaterlichamen, bergingsgebieden, waterkeringen en ondersteunende kunstwerken. De eisen aan deze waterstaatswerken zijn gericht op hun ligging, vorm, afmeting en constructie. De informatie over de waterstaatswerken wordt vastgelegd op een digitale kaart dat noemen we de legger.

Vervanging Leggers 1 januari 2024 (Omgevingswet)

Onder de wetgeving die geldend is tot 1 januari 2024 heeft het waterschap een deel van de informatie voor het borgen van de eisen aan waterstaatswerken vastgelegd in een drietal leggers (een legger is een digitale kaart waarop informatie is te vinden over waterstaatswerken). Het gaat om de Legger waterkeringen-Zeedijk (2010, deels herzien in 2019), de Legger waterkeringen en overige keringen (2012) en de Legger watersystemen (2012).

Met de komst van de Omgevingswet per 1 januari 2024 zijn deze drie leggers vervangen door de Legger Waterstaatswerken en de Onderhoudslegger. Het waterschap is verplicht deze leggers op te stellen.

Wat is een legger?

Een legger is een verzameling technische (digitaal ontsloten) tekeningen van het waterschap. Op de tekeningen van de zogenaamde Legger Waterstaatswerken zie je welke wateren en waterkeringen het waterschap heeft. En hoe deze er volgens ons uit moeten zien. Met waterkeringen bedoelen we dijken en kades.

In de Onderhoudslegger staat voor elke watergang, kade en dijk wie er onderhoudsplichtig is: het waterschap of bijvoorbeeld een particulier. Soms is er een gedeelde onderhoudsplicht. Het is ook mogelijk dat (nog) niet goed duidelijk is wie het onderhoud moet plegen. Voor ons hele werkgebied maken we de Onderhoudslegger stap voor stap op orde.

Welke leggers gebruikt het waterschap?

We gebruiken 2 leggers:

  • Legger waterstaatswerken 2023
  • Onderhoudslegger 2023

De 2 leggers kun je vinden op de interactieve kaart.

Wat staat er in de Legger waterstaatswerken?

In de Legger waterstaatswerken is voor de waterstaatswerken die in beheer zijn van het waterschap vastgelegd waaraan de waterstaatswerken over ligging, vorm, afmeting en constructie moeten voldoen.

  • De ligging van waterstaatswerken wordt geografisch weergegeven op de Legger.
  • Bij het selecteren van een waterstaatswerk op de digitale kaart worden vervolgens de aanvullende gegevens over vorm, afmeting en constructie getoond (het digitale register).
  • De weergegeven informatie is afhankelijk van de aard en functie van het waterstaatswerk. 

Opgemerkt wordt dat nog niet alle informatie compleet is. Sommige gegevens zijn nog niet beschikbaar. Zolang gegevens niet beschikbaar zijn, worden de betreffende velden leeg gelaten. Bij het ontbreken van normatieve afmetingen is ervoor gekozen om tijdelijk, waar mogelijk, de werkelijke afmetingen op te nemen in de legger (mits bekend is dat deze voldoen voor de functie van het waterstaatswerk). In beide gevallen is in de legger een opmerking toegevoegd dat de ontbrekende gegevens nog vastgesteld worden en eventueel op verzoek te leveren zijn. 

Legger waterstaatswerken 2023

Online bekijken

De Legger waterstaatswerken 2023 is digitaal te raadplegen via de digitale kaart Legger Waterstaatswerken 2023 (vastgesteld door het algemeen bestuur, d.d. 14 december 2022) (arcgis.com)(externe link)

Kantoor bekijken

Je kunt de Legger waterstaatswerken 2023 ook op afspraak tijdens kantooruren van 9.00-17.00 uur inzien in het waterschapshuis, Stedumermaar 1 te Groningen. Een afspraak kun je maken via de Frontoffice van waterschap Noorderzijlvest. Te bereiken via telefoonnummer: 050-304 4911.

Wat staat er in de Onderhoudslegger?

In de Onderhoudslegger is voor de waterstaatswerken en andere werken, die het functioneren van waterstaatswerken kunnen beïnvloeden, vastgelegd wie onderhoudsplichtig is en wat de onderhoudsverplichting is (dat wil zeggen, het werk of een deel van een werk waarop een onderhoudsplicht rust).

  • De ligging van deze werken wordt geografisch weergegeven op de legger.
  • Bij het selecteren van een werk op de kaart worden aanvullende gegevens getoond (het digitale register).
  • Een onderhoudsplichtige is een rechtspersoon (bedrijven, organisaties, instellingen, overheden) of een natuurlijk persoon.

Regels onderhoudsplicht 

De regels voor de aanwijzing van onderhoudsplichtigen staan in de Waterschapsverordening en in het bijzonder voor oeververdedigingswerken worden deze geconcretiseerd in de beleidsnota die gaat over de onderhoudsplicht voor oeververdedigingswerken.

Beleid oeververdedigingswerken 2022.pdflink naar pdf bestand

Opgemerkt wordt dat nog niet alle informatie compleet is. Sommige gegevens zijn nog niet beschikbaar. Zolang gegevens niet beschikbaar zijn, worden de betreffende velden leeg gelaten.

Onderhoudslegger 2023

Online bekijken

De Onderhoudslegger 2023 is digitaal te raadplegen Onderhoudslegger 2023 (vastgesteld door het algemeen bestuur, d.d. 14 december 2022) (arcgis.com)(externe link)

Kantoor bekijken

Je kunt de Onderhoudslegger 2023 ook op afspraak tijdens kantooruren van 9.00-17.00 uur in zien in het waterschapshuis, Stedumermaar 1 te Groningen. Een afspraak kun je maken via de Frontoffice van waterschap Noorderzijlvest. Te bereiken via telefoonnummer: 050-304 4911.

Interactieve kaart legger

Hoe werkt een interactieve kaart?

Met een interactieve kaart kun je inzoomen op keringen en wateren. Door in te zoomen worden meer gegevens zichtbaar. Wil je bijvoorbeeld weten of een kering of watergang bij jou in de buurt ligt? 

  • Zoek dan op je straat, huisnummer en plaatsnaam of op postcode. Selecteer het tegeltje 'zoeken' (tegeltje waarop een loep is afgebeeld).
  • Wil je meer informatie? Selecteer in de kaart op één van de legenda onderdelen. In een pop-up scherm verschijnt meer informatie.
  • Wil je een afdruk maken? Selecteer dan het tegeltje 'afdrukken' (tegeltje waarop een printer is afgebeeld). Via het afdrukmenu kan de huidig getoonde kaart geëxporteerd en opgeslagen worden. Daarna kan de kaart afgedrukt worden.

Waarvoor gebruiken we de legger?

We gebruiken de leggers om te controleren waar we onderhoud moeten uitvoeren. Dit gaat zo:

  • We hebben een beheerregister. Dit beheerregister laat de werking van het watersysteem zien zoals dat werkelijk aanwezig is. Hoe stroomt het water, waar bevinden zich kunstwerken.
  • In dit register houden we bij wat de actuele status is en hoe het gaat met ons water, onze gemalen, sluizen en stuwen.
  • Daarna vergelijken we de gegevens in het register met onze leggers. Hierin staat waar ons water, onze gemalen, sluizen en stuwen aan moeten voldoen. Zo weten we waar onderhoud nodig is.
  • Ook geven deze leggers aan wie onderhoudsplichtige is van de in het watersysteem en in de waterkeringen aanwezige ondersteunende kunstwerken. Gemalen, stuwen, sluizen en inlaten worden in waterschapstaal 'kunstwerken' genoemd.

Leggerbeleid

Hoe we met de informatie in de Legger omgaan, staat in ons Leggerbeleid 2022.pdflink naar pdf bestand

Uitleg van woorden op het gebied van water

Bergingsgebieden

Een bergingsgebied is een gebied dat het waterschap bij hoge waterstanden in kan zetten om tijdelijk meer water op te slaan in het watersysteem. Het gaat dan om het gebied, niet alleen om het water in het gebied, zoals een kanaal of meer. De provincie bepaalt welk gebied bergingsgebied is. Een voorbeeld in het gebied van Noorderzijlvest is bergingsgebied de Onlanden.

Beheerregister

Het beheerregister is een verzameling van basisgegevens over de waterstaatswerken en overige werken in het gebied dat het waterschap beheert. Het zijn gegevens die belangrijk zijn voor het beheer van het  watersysteem en het zuiveren van afvalwater. Bijvoorbeeld de lengte, breedte en diepte van een kanaal of hoeveel afvalwater een zuivering kan verwerken. Het beheerregister is de basis voor het dagelijks beheer en onderhoud van het waterschap.

Kunstwerken

Een kunstwerk is een bouwwerk dat nodig is voor wegen, water, spoorbanen, waterkeringen of leidingen. Bijvoorbeeld een brug of een gemaal. Dat bouwwerk is niet bedoeld om in te wonen.

Oppervlaktewaterlichamen

Een oppervlaktewaterlichaam is een geheel van water in bijvoorbeeld beken, sloten, kanalen en meren dat met elkaar samenhangt. Bijvoorbeeld een kanaal met de sloten die er direct op uitkomen, of een meer. Bij het oppervlaktewaterlichaam horen ook de bodems en de oevers, de planten en de dieren en de stoffen in het water. Die stoffen zijn bijvoorbeeld voedingsstoffen of verontreinigende stoffen.

Waterkering

In de waterschapsverordening worden keringen uitgesplitst in:

  • Primaire waterkering

    • Een primaire kering is een aangelegde verhoging in het landschap die het achterliggende land beschermt tegen overstromingen door zeewater. Die aangelegde verhoging is bijvoorbeeld een dijk, damwand, dijkdoorgang of kademuur. Het rijk bepaalt welke kering een primaire kering is.

  • Regionale waterkering

    • Een regionale waterkering is een aangelegde of natuurlijke verhoging in het landschap, die het achterliggende land beschermt tegen overstromingen door boezemwater. Die verhoging is bijvoorbeeld een dijk, damwand, kademuur of natuurlijke hoogliggende gronden. De provincie bepaalt welke kering een regionale kering is.

  • Overige waterkering

    • Overige waterkering is een aangelegde of natuurlijke verhoging in het landschap die het achterliggende land beschermt tegen overstromingen. Die verhoging is bijvoorbeeld een dijk, damwand, kademuur of natuurlijke hoogliggende gronden. Het waterschap bepaalt welke kering een overige kering is.

Heb je gevonden wat je zocht?