Wat doen we in de pilot

Eerst drogen – dan gebruiken

Het waterschap wil de overstortbagger eerst ontwateren en daarna enkele jaren drogen. Op de locatie van onze voormalige rwzi Uithuizen wordt een depot met overstortbagger en een depot met gewone bagger opgericht. Gedurende 12 maanden gaan we het effect van indrogen op ziektekiemen onderzoeken.

Indien na afloop van de pilot blijkt dat er géén risico’s zijn bij het gebruik van overstortbagger dan wil het waterschap deze bagger verwerken in dijken, op industrielocaties of onder wegen. Bij het toepassen op landbouwpercelen dekt Noorderzijlvest voor de zekerheid de ingedroogde overstortbagger nog af met 50 cm aarde. Vee en gewassen kunnen tijdens het drogen dan niet in contact komen met de ziektekiemen in de bagger.

Kennisontwikkeling

Onderzoek naar ziektekiemen en medicijnresten in bagger is nieuw. Het vooronderzoek voor de pilot heeft al veel kennis opgeleverd. Bioclear Earth, de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) en enkele laboratoria werken mee aan het onderzoek. Het laboratorium van waterschap Hunze en Aa's voert de bemonsteringen en een deel van de analyses uit tijdens de pilot. Trunk & Branches adviseert over het beleid en verzorgt de eindrapportage.

Onderzoek ziektekiemen

Het onderzoek loopt via twee methoden die tot nu toe alleen in water werden gebruikt. Nieuw is dat dit onderzoek nu wordt toegepast in bagger/grond.

Onderzoek medicijnresten

Het onderzoek naar medicijnresten in overstortbagger is ook vernieuwend. De laboratoria Eurofins en Aqualysis onderzoeken het waterbodemslib op medicijnresten. Daarnaast ontwikkelt Bioclear een methode voor het meten van de bacteriën, die betrokken zijn bij de afbraak van medicijnresten.

Samenwerking met gemeenten en provincie

Gemeenten maken regels voor het gebruik van (overstort)bagger. Ze beoordelen of de ingedroogde bagger veilig is (milieuhygiënisch en risico van ziektekiemen). Het merendeel van de gemeenten in het beheergebied van Noorderzijlvest is positief over het gebruik van overstortbagger. Om beter inzicht in de risico’s van ziektekiemen en medicijnresten in overstortbagger te krijgen voeren het waterschap Noorderzijlvest, de gemeente Eemsmond en de provincie Groningen samen een pilot uit.

Meerwaarde pilot

Een geslaagde pilot levert gemeenten en waterschappen nieuwe mogelijkheden om bagger uit water dichtbij riooloverstorten te verwerken. Binnen 1 a 2 jaar verwacht Noorderzijlvest dat het technisch en financieel ook mogelijk is de overstortbagger op ziektekiemen en medicijnresten te onderzoeken voordat het baggeren begint. Per situatie kunnen gemeenten en waterschappen dan aan de hand van de beschikbare onderzoeksresultaten beoordelen of hergebruik van de overstortbagger verantwoord is.