Spaarbodem is een project van het Gouden Gronden programma en maakt ook deel uit van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (Dit is het totaal aan activiteiten die tot doel hebben om het grond- en oppervlaktewater zo goed mogelijk te beheren.) (DAW (Deltaplan Agrarisch Waterbeheer)). In het kader van DAW, werken waterschappen, LTO Noord en andere partners nauw samen aan de verbetering van de waterkwaliteit en de waterhuishouding in Nederland. Het project Spaarbodem richt zich op akkerbouwers in het beheergebied (Het gebied waar het waterschap voor het waterbeheer zorgt.) van Waterschap Noorderzijlvest, in de provincie Groningen. Spaarbodem wordt gefinancierd door Waterschap Noorderzijlvest, Provincie Groningen en DAW.

Inzicht in belang goed bodembeheer

Veel akkerbouwers in het beheergebied van Waterschap Noorderzijlvest (provincie Groningen) zijn zich bewust van de algemene problematiek. Het belang van goed bodembeheer voor de waterkwaliteit en -kwantiteit in de omgeving én voor de eigen perceelopbrengst is echter nog vaak onderbelicht. Door bodemdaling, ontwikkelingen in de landbouw, klimaatverandering en verzilting (is het geleidelijk toenemen van het zoutgehalte van bodem of water) komt bodembeheer onder druk te staan. Een gevolg hiervan is dat de waterkwaliteit achteruit gaat. Verbetering van de bodemstructuur en het bodembeheer is van groot belang om ervoor te zorgen dat de waterkwaliteit verbetert. Een goede bodemstructuur houdt water langer vast. Dit voorkomt afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen en onderdrukt de tot verzilting leidende zoute kwel.

Win-winsituatie

Bij Spaarbodem staat voorlichting, kennisoverdracht en advisering centraal, zowel groepsgewijs als individueel. De voorlichting en advisering zijn erop gericht om de gewenste situatie te bereiken: een betere bodemstructuur, een betere infiltratie (het wegzakken van water in de bodem) en het tegengaan van verzilting. Op die manier ontstaat een win-winsituatie. Als akkerbouwer krijg je inzicht in bodembeheer en daaraan gekoppelde maatregelen. Worden die maatregelen op de juiste wijze uitgevoerd, dan is waterbeheerder Noorderzijlvest daar ook mee geholpen!

Hoe werkt het project Spaarbodem?

Aan het project Spaarbodem kunnen 60 agrariërs meedoen, verdeeld over vier themagroepen. De thema’s vormen ‘kapstokken’ waarbinnen concrete acties op het perceel worden uitgediept:

• Organische stof (structuurverbetering, bodemleven voeden, weerbaarheid, vastleggen koolstof)
• Bodemverdichting en bodemstructuur (o.a. verbetering capillaire werking).
• Jaarrond groen beteelde percelen (perceel: stuk grond dat in het Kadaster is opgenomen)/ bouwplan (o.a. bescherming tegen uitdroging, verstuiving, afspoeling).
• Niet-kerende grondbewerking (o.a. natuurlijke processen in bodem, structuurverbetering).

In een themagroep werk je met 15 collega-ondernemers samen aan het uitvoeren van de aan het thema gekoppelde bodem-verbeterende maatregelen. Per themagroep wordt één demobedrijf aangewezen waar één of meerdere maatregelen worden uitgevoerd, onder begeleiding van externe deskundigen. Daarnaast gaan de overige deelnemende bedrijven uit de groep ook zélf aan de slag met geselecteerde maatregelen. Met de kennis en ervaring die je in het project opdoet, vervul je een ambassadeursrol waarmee je andere ondernemers kunt inspireren.

Het project Spaarbodem loopt tot eind 2022.