Peizerdiep versterkt ook waterveiligheid in De Onlanden

08-09-2025

Tussen het Sterrebos en natuurgebied De Onlanden krijgt het Peizerdiep een flinke opknapbeurt. In opdracht van de Provincie Drenthe werken Prolander, Waterschap Noorderzijlvest, terreinbeheerders en de gemeente Noordenveld samen aan een toekomstbestendig beekdal dat natuur, waterkwaliteit en klimaatbestendigheid versterkt. Aan de keukentafel van een betrokken bewoonster in het gebied, spraken Johan de Boer (Prolander) en Gerard Zeemans (Waterschap Noorderzijlvest) over de veranderingen. 

Johan de Boer (Prolander) en Gerard Zeemans (Waterschap Noorderzijlvest) bij het Peizerdiep.
Foto: Johan de Boer (Prolander) en Gerard Zeemans (Waterschap Noorderzijlvest) bij het Peizerdiep.

Natuurlijke verbinding tussen beekdalen

Het Peizerdiep stroomt van het Drents Plateau richting het laagveengebied van Groningen en mondt uit in De Onlanden. Door de beekdalontwikkeling wordt het Peizerdiep een ecologische schakel tussen natuurgebieden als het Fochteloërveen en De Onlanden. De beek krijgt waar mogelijk zijn natuurlijke loop terug, met ruimte voor vismigratie, natte natuur en biodiversiteit. “We werken aan een robuust systeem waarbij water de ruimte krijgt, het landschap zich kan ontwikkelen en er plek is voor lokale belangen”, aldus senior projectleider Johan de Boer van Prolander. 

Water vasthouden, bergen en vertraagd afvoeren

Een belangrijk doel van het project is het verbeteren van de waterhuishouding. Gerard Zeemans, senior projectleider bij Waterschap Noorderzijlvest: “Door het beekdal anders in te richten, kan het gebied beter omgaan met extreme neerslag in de winter en met droogte in de zomer. Met behulp van maatregelen willen we het water vertraagd afvoeren en langer vasthouden. Dit voorkomt overstromingen en helpt bij het behoud en verbeteren van de veenbodem in het gebied. Het water komt uiteindelijk geleidelijk in De Onlanden. Daar bergen we het tijdelijk, waarna het water naar zee wordt afgevoerd.”

Van bemalen naar natuurlijk peilbeheer

“Momenteel wordt het gebied bemalen door gemaal Weehorst”, vertelt Gerard, “maar dat verandert. Straks laten we het waterpeil op natuurlijke wijze stijgen. We geven het water de ruimte om zijn weg te vinden, zoals het vroeger ook deed. Daarbij zal bij hoog water het parallel gelegen Oude Diep gaan meestromen met het Peizerdiep. We passen het profiel aan en er komen natuurvriendelijke oevers zodat het water er beter door kan stromen. Hierbij houden we rekening met de belangen van de bewoners eromheen. We willen dat zij droge voeten houden en de afwatering bij hun woningen in orde is.” 

Natuur als bondgenoot

De beekdalontwikkeling draagt niet alleen bij aan waterveiligheid, maar ook aan de versterking van de natuur en waterkwaliteit. Door verhoging van de grondwaterstand en de toestroom van kwelwater ontstaat een rijk leefgebied voor planten en dieren. “Er komt meer natte natuur” legt De Boer uit. “Zoals vochtig hooiland en nat schraalland met bloemen en kruiden.”

Samenwerking en toekomstvisie

Het project is een samenwerking tussen overheden, waterschappen en terreinbeherende organisaties. Dit najaar is het definitief ontwerp gereed voor de inrichting van de gebieden Weehorst en Stenhorsten. Deze eerste fase wordt naar verwachting afgerond in 2027. “We doen dit voor iedereen: agrariërs, bewoners én de natuur. Het is een integraal project dat bijdraagt aan een leefbare toekomst,” aldus De Boer.

Meer weten? Peizerdiep | Noordwest - provincie Drenthe