Toekomstagenda Lauwersmeer en verkenning
Wat is de toekomstagenda Lauwersmeer?
De Toekomstagenda Lauwersmeer is een plan voor de komende tien jaar om het Lauwersmeergebied te versterken en te beschermen tegen uitdagingen zoals zeespiegelstijging, bodemdaling, hevige regenval en langdurige droogte.
De agenda is opgesteld met input van omwonenden, agrariërs, natuurbeheerders, vissers en andere belanghebbenden. Belangrijke thema's op de agenda zijn:
- Zorgen voor een robuuste natuur met zoet-zoutovergang, zoetwaterbeschikbaarheid, goede waterafvoer en waterveiligheid
- Ontwikkeling recreatie en toerisme binnen de draagkracht van de natuur
- Duurzame havenontwikkeling Lauwersoog en toekomstbestendige visserij
Waterschap Noorderzijlvest en Wetterskip Fryslân zorgen voor de wateropgaven. Water verbindt alle functies in het Lauwersmeergebied: veilig wonen en werken, natuur, recreatie en landbouw.
Meer weten?
Download Toekomstagenda Lauwersmeer.pdf
Welke doelen heeft het waterschap in het Lauwersmeergebied?
Voor Waterschap Noorderzijlvest zijn schoon en gezond water, veilig leven met water en voldoende water in elk seizoen de belangrijkste opgaven in het Lauwersmeergebied.
Schoon en gezond water
Het waterschap zorgt voor schoon en gezond water in het Lauwersmeer. Dit verbetert de ecologische waterkwaliteit en natuur. Belangrijke doelen zijn: een overgangsgebied tussen zoet en zout water, vrije vismigratie, en bestrijding van vervuiling en exoten.
Voldoende water in elk seizoen
Zoet water stroomt van Friesland en Groningen naar het Lauwersmeer en de Waddenzee. In droge periodes komt er zoet water uit het IJsselmeer om het waterpeil te behouden en verzilting te voorkomen. Dit helpt de landbouw en versterkt de overgang tussen zoet en zout water. Onderzoek toont aan dat beperkte instroom van zout water geen invloed heeft op landbouwgronden. Daarom wordt alleen het noordelijke deel van het Lauwersmeer brakker voor natuurherstel, terwijl het zuidelijke deel zoet blijft voor de landbouw.
Veilig leven met water
Waterschappen zorgen voor veilige dijken. Ook het Lauwersmeer helpt om het gebied veilig te houden en wateroverlast in het achterliggende gebied te voorkomen. Door klimaatverandering zal er meer neerslag vallen, waardoor meer water moet worden afgevoerd via het Lauwersmeer. Waterveiligheid is een randvoorwaarde bij het combineren van natuurherstel en een klimaatbestendig waterbeheersysteem.
Lees meer over de wateropgaven in het Lauwersmeer
Hoe staat het met de verkenning?
Hoe zorgen we voor een betere overgang tussen zoet en zout water bij het Lauwersmeer en de Waddenzee? Zodat de ecologische waterkwaliteit verbetert én er een toekomst voor de landbouw blijft. En hoe borgen we bij deze oplossing ook de waterveiligheid? Daar draait het om in de verkenning. Tot en met 2028 onderzoeken we samen met de gebiedspartners hoe we de zoet zout overgang het best kunnen realiseren.
Door het rijksprogramma PAGW (Programmatische Aanpak Grote Wateren) is geld toegekend voor de realisatie van het zoutwatermeetnet, de verkenning en planuitwerking. Met het zoutwatermeetnet bouwen we kennis op van het watersysteem. Dit helpt bij het kiezen van de beste oplossing (een voorkeursalternatief) voor een natuurlijkere overgang tussen zoet en zout water bij het Lauwersmeer en de Waddenzee.
Lees meer over de verkenning.
Welke partijen en belanghebbenden zijn betrokken bij de verkenning?
De minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) heeft namens het rijksprogramma PAGW (Programmatische Aanpak Grote Wateren) een bijdrage van 10 miljoen euro toegekend voor de verkenning en plantuitwerking van een natuurlijkere zoet zout overgang tussen het Lauwersmeer en de Waddenzee. Het eerste deel van deze bijdrage wordt aangewend voor de realisatie van het zoutwatermeetnet en de start van de verkenning.
De PAGW is een Rijksprogramma van de ministeries van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) en van Infrastructuur en Waterstaat met als doel het verbeteren van de ecologische waterkwaliteit en het versterken van de natuur in de Nederlandse grote wateren. De partners waarmee Waterschap Noorderzijlvest samenwerkt binnen de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) Toekomstbestendig Lauwersmeer zijn: Rijkswaterstaat Noord-Nederland, Staatsbosbeheer en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Daarnaast werkt het waterschap aan een toekomstbestendig Lauwersmeer, samen met de Stuurgroep Lauwersmeer (met daarin de overheden in het gebied) en de initiatiefgroep die bestaat uit terreinbeheerders, natuurorganisaties, agrariërs en andere belanghebbenden. Zo kunnen we de belangen van natuur, waterkwaliteit, waterveiligheid en landbouw met zorg afwegen.