Werk aan water wordt duurder

Kerntaken veranderen

De wettelijke taken om het oppervlaktewater te beheren en het afvalwater van huishoudens en bedrijven te zuiveren, veranderen snel:

• Het veranderende klimaat brengt een hogere zeespiegel met zich mee; plus 1 meter is inmiddels de verwachting in het jaar 2100. We moeten meer doen om veilig te kunnen blijven met water: sterkere dijken en meer capaciteit om water weg te pompen als dat nodig is.
• De kwaliteit van het oppervlaktewater moet beter voor een gezonde leefomgeving. Daar zijn in Europa vergaande afspraken over gemaakt. De opgave is groot. De maatregelen zijn complex. De kwaliteit van het water is van veel factoren afhankelijk en soms langzaam positief te beïnvloeden. Naast geduld zijn investeringen nodig om water schoner en gezonder te maken: bij het zuiveren van afvalwater; bij het gebruik van (minder) gewasbeschermingsmiddelen langs water en bij het natuurlijker inrichten van watergangen voor meer waterleven en biodiversiteit.
• De eisen aan gezuiverd afvalwater van huishoudens en bedrijven worden strenger. Ook daarvoor worden in Europa afspraken gemaakt. Microplastics, medicijnresten en andere opkomende stoffen moeten vergaand uit het afvalwater gezuiverd worden.
• We hebben te maken met steeds extremer weer. Om deze situaties het hoofd te bieden, moeten we enerzijds gebieden inrichten om tijdelijk water te kunnen parkeren voordat we het geleidelijk afvoeren naar zee. Anderzijds moeten we proberen water beter vast te houden om droogte tegen te gaan.
• Ons land heeft in nationaal en internationaal bindende afspraken gemaakt om klimaatdoelen te halen. Dat betekent dat we ons werk moeten aanpassen om veel minder broeikassen uit te stoten, onze eigen energie op te wekken en steeds meer grondstoffen opnieuw gaan gebruiken. 

Conclusie: de ‘klassieke’ kerntaken van het waterschap vragen meer inspanning om aan de wettelijke taken te kunnen blijven voldoen. Dat kost onvermijdelijk steeds meer geld.

Ambities spreiden in tijd

Het dagelijks bestuur realiseert zich dat de ambities ver reiken; veel verder dan de duur van deze bestuursperiode. Niet alles kan tegelijk. Er zullen dus keuzes gemaakt moeten worden: volgorde, planning, realisatietermijnen en de mogelijkheden van de capaciteit van de organisatie hebben scherpe aandacht nodig. Het dagelijks bestuur wil een haalbare en betaalbare uitvoeringsagenda voor de komende jaren presenteren in februari 2024.

Ambities uit het coalitieakkoord ‘De waarde van water’ die nu zijn meegenomen in het Jaarplan zijn:

• Doorzetten gebiedsproces Lauwersmeer met het oog op toekomst voor landbouw- en natuurontwikkeling (zoet-zoutverbinding);
• Inzet op het proces met de provincies om het waterbeheer en -belang goed te borgen in het Nationaal Programma Landelijk Gebied;
• Actieve inzet voor het meer sturend maken van water en bodem bij bestaande en nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen.

Lastenstijging dempen met inzet € 2 miljoen reserves

Dit geheel leidt tot een onafwendbare stijging van de kosten van het werk aan water. Om de stijging van het belastingtarief enigszins te dempen, wil het dagelijks bestuur € 2 miljoen uit de reserves halen voor het komende jaar.

Het dagelijks bestuur stelt - na inzet van reserves - een stijging van de waterschapslasten voor een gezin met een eigen woning (met een gemiddelde WOZ waarde van € 480.000) van 12,9% voor.
Met de grote opgaven om – tenminste - onze wettelijke taken te kunnen blijven uitvoeren, zal een verdere (forse) tariefstijging de komende jaren in de lijn der verwachting liggen.

Jaarplan volledig lezen?

Het Jaarplan is aangeboden aan het algemeen bestuur (AB). Je vindt het hele Jaarplan bij de vergaderstukken(externe link) voor de informerende vergadering van het algemeen bestuur van 15 november. Het AB besluit op 29 november over de voorstellen in het Jaarplan.