Zoet en zout water
Hoe krijgen we in het noordelijke deel van het meer een betere overgang van zoet naar zout water? Terwijl het zuidelijke deel zoet blijft voor de landbouw.
Vroeger Lauwerszee
Het Lauwersmeer heeft nu zoet water. Maar het was ooit de Lauwerszee, waar zoet en zout water in elkaar overstroomden. Eind jaren zestig werd het Lauwersmeer afgesloten van de Waddenzee om overstromingen te voorkomen. Sindsdien is het water zoet, door de aanvoer vanuit rivieren in Friesland, Groningen en Drenthe. We houden het water vanuit zee nu tegen met een dijk en sluizen
Natuurbelangen
Voor de natuur is het beter als er een natuurlijker overgangsgebied komt tussen zoet en zout water in het Lauwersmeer en de Waddenzee. Dit zorgt voor meer variatie in milieus (zout, brak en zoet) wat de biodiversiteit van vissen, onderwaterdieren, vogels en planten vergroot.
Inzetten op natuur en waterkwaliteit
Grondslag voor natuurherstel vormen de Natura 2000 status van het Lauwersmeergebied en de Waddenzee en de Europese Kaderrichtlijn Water.
Het bijna 6.000 hectare grote Lauwersmeergebied is met z'n open water, moerassen en graslanden in 2003 aangewezen als Vogelrichtlijngebied binnen het Europese Natura 2000-netwerk. Daarnaast is het Lauwersmeer van belang voor de Natura 2000-doelen van de Waddenzee (wadvogels en vissen) en de verbinding met inlandse Natura 2000-gebieden (otter, vissen).
Onderdeel van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is dat al het water in Nederland in 2027 een goed leefgebied moet vormen voor de planten en dieren die er thuishoren. Daarom willen we ervoor zorgen dat migrerende vissoorten weer de plekken kunnen bereiken waar ze van nature naartoe willen trekken. Het Lauwersmeer vormt een belangrijke schakel voor vissen die trekken tussen de zee en de beken van Groningen, Drenthe en Friesland.
Toekomst voor de landbouw
Daarnaast is het van belang dat in het Lauwersmeergebied ruimte blijft voor agrariërs. Zij zijn afhankelijk van de toevoer van zoet water, bijvoorbeeld voor hun vee en voor het telen van pootaardappelen. Boerenland is er vooral in het zuidelijke gedeelte van het Lauwersmeergebied.
Ruimte voor zoet én zout
In de Toekomstagenda Lauwersmeer is daarom opgenomen dat het noordelijke deel van het meer brakker wordt, zodat we daar de oorspronkelijke natuur kunnen herstellen, terwijl het zuidelijke deel zoet blijft voor de landbouw.